Εργαστήρια ανάγνωσης και κριτικής συζήτησης διηγημάτων επιστημονικής φαντασίας, φαντασίας και τρόμου, που υποβάλλονται από τα μέλη της Αθηναϊκής Λέσχης Επιστημονικής Φαντασίας (ΑΛΕΦ). Διοργανώνονται από τη Λέσχη δύο φορές το χρόνο.

Το πρώτο «Εργαστήρι συγγραφέων» οργανώθηκε από τον Γιώργο Γούλα μέσω του περιοδικού Big Bang, μετά από την ακόλουθη ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε στο 7ο τεύχος του περιοδικού: «Το περιοδικό ενδιαφέρεται για την οργάνωση ενός εργαστηριού συγγραφέων εφ, πιθανότατα στην Αθήνα, το καλοκαίρι του '99. Λόγω του ανεπίσημου χαρακτήρα και κάποιων αναγκαστικών περιορισμών, η συμμετοχή δεν θα είναι τελείως ελεύθερη, αλλά θα γίνει κάποια επιλογή. Απαραίτητα εφόδια για όσους θα συμμετάσχουν είναι α) η συγγραφή και υποβολή ενός διηγήματος, κατά προτίμηση όχι πάνω από 20 σελίδες περίπου, β) ένα προφανές ταλέντο, γ) γράψιμο που επιδέχεται βελτίωση, δ) αποδοχή κριτικής, ε) ένα μπουκάλι κρασί. Ήδη ενδιαφέρθηκαν κάποιοι από τους συγγραφείς που δημοσίευσαν στο Big Bang. Το πρόγραμμα, όπως το φανταζόμαστε (και περίπου όπως το κάναν κι άλλοι, στο εξωτερικό), θα περιλαμβάνει ανάγνωση ενός ή περισσοτέρων διηγημάτων ημερησίως (τα οποία θα έχουν ήδη μελετήσει όλοι οι συμμετέχοντες), και σχολιασμό τους, ενώ θα συζητούνται και θέματα τεχνικής (πχ. στίξη, οπτική γωνία, δομή). Οι ενδιαφερόμενοι επικοινωνήστε με το περιοδικό».

Για τη μορφή και τις αρχές του πρώτου αυτού εργαστηρίου ο Γούλας είχε κατά νου το πρότυπο του Damon Knight -αλλά σε «μικρογραφία» (διάρκεια ενός σαββατοκύριακου αντί για μία εβδομάδα). Η απήχηση ήταν μεγάλη, το εργαστήριο επαναλήφθηκε άλλες δύο φορές υπό την ευθύνη του Γούλα και στη συνέχεια, ύστερα από πρόταση του ίδιου, υιοθετήθηκε από την ΑΛΕΦ από την οποία πλέον διοργανώνεται τακτικά, αποτελώντας σήμερα μία από τις πλέον σημαντικές δραστηριότητες της Λέσχης.

Μορφή και κανόνες

Στα εργαστήρια συμμετέχουν συγγραφείς που θέλουν να παρουσιάσουν διήγημά τους και ταυτόχρονα δέχονται να διαβάσουν και να συζητήσουν τα διηγήματα των υπολοίπων. Οι συγγραφείς είναι κατά κύριο λόγο μέλη της ΑΛΕΦ, γίνονται όμως δεκτά μέλη του ελληνικού φόρουμ επιστημονικής φαντασίας, άλλοι ενδιαφερόμενοι, όπως επίσης και απλοί ακροατές και παρατηρητές. Πριν την έναρξη του εργαστηρίου οι συμμετέχοντες έχουν στη διάθεσή τους έξι περίπου εβδομάδες να διαβάσουν τα διηγήματα των υπολοίπων και να ετοιμάσουν τα σχόλια και τις παρατηρήσεις τους. Στις πλέον πρόσφατες διοργανώσεις τα διηγήματα διανέμονται από τους διοργανωτές «ανώνυμα», χωρίς δηλαδή να αποκαλύπτεται ο συγγραφέας τους. Στα διηγήματα τίθεται όριο 7,500 λέξεων.

Ο θεσμός δεν συνιστά «διαγωνισμό» (δεν δίνονται βραβεία, δεν επιλέγονται τα «καλύτερα» κάθε φορά διηγήματα) αλλά συλλογική προσπάθεια βελτίωσης των συγγραφικών δυνατοτήτων των συμμετεχόντων, μέσω της δημιουργικής κριτικής και συζήτησης. Χαρακτηριστικό είναι ότι κριτήριο για την αποδοχή των συμμετοχών είναι η έγκαιρη υποβολή των διηγημάτων και όχι κάποια προκαταρκτική ποιοτική αξιολόγησή τους.

Εκ μέρους της Λέσχης, υπεύθυνοι για τη διοργάνωση ήταν από το 4ο ως το 18ο εργαστήριο οι Κώστας Χαρίτος και Βάσω Χρήστου. Από το 19ο ως σήμερα, οι Κώστας Χαρίτος και Μιχάλης Μανωλιός.

Εκδόσεις

Με βάση το υλικό των εργαστηρίων έχουν ως τώρα εκδοθεί από τη Λέσχη δύο ανθολογίες: Η πρώτη, Τρεις ματιές τ' αλλάζουν όλα (έκδ. Φανταστικός Κόσμος, 2007), περιλαμβάνει διηγήματα από το 1ο ως το 6ο εργαστήριο και η δεύτερη, ΕΦΦάνταστες Ιστορίες (έκδοση ΑΛΕΦ, 2013) από το 7ο ως το 20ο.